Serbest Çalışan Kişiler için Vergi Rehberi 1

Serbest Çalışan Kişiler için Vergi Rehberi

230 İzlenme

Ülkemiz, geçmişten bugüne özel sektör gelişmişliği noktasında batıya kıyasla hayli geride bir konunda yer alıyor. Yakın zamana kadar hemen herkes memur iken, küçük esnaf ve az sayıda sanayiciden menkul sektörler, artık ciddi sayıda özel sektör temsilcisi ve serbest çalışan yüz binlerce kişi tarafından temsil ediliyor. Hemen her sektör içerisinde kendi işini yapmakta olan meslek profesyonellerine rastlamak mümkün; mimarlıktan, doktorluğa kadar, herhangi bir kurum veya kuruluşa bağlı olmadan çalışma yapan bir çok meslek mensubu günümüzde olağan bir durum. Fakat bu noktada çok iyi bilinmeyen bir husus var ki, o da; gelirin vergilendirilmesi kavramının, kişilerin ne şekilde çalıştıklarına bağlı olmaksızın zorunlu oluşudur. Yani, ne iş yaparsanız yapın, kazancınızın devlet tarafından belirlenen oranlarda vergiye tabi olması zorunludur. Ülkemizde gerçek kişi olarak tanımlanan meslek profesyonelleri, maaşlı çalışmamaları durumunda iki türlü gelir elde edebilirler. Bunların birincisi stopaj usulüne göre vergilendirme olacaktır ki, bu yöntemin uygulanabilmesi için iş verenin yine bir işletme olması gerektiğinden bu gelir türü süreklilik arz ettiğinde SGK hükümleri geçerli olur. Diğeri ise meslek mensubunun gelir vergisi mükellefi olmasıdır.

Süreklilik Arz Eden Gelir Kavramı

Normal koşullarda yılın herhangi bir döneminde, birkaç kez elde ettiğiniz gelirin vergilendirmesini mart ayında yaparak ödeyebilirsiniz. Bu durumda bir mükellefiyet gerekli olmayacaktır. Ancak süreklilik arz eden bir gelir durumu söz konusu olduğunda, maliye bakanlığı resen mükellefiyetinize karar verebilir ki, bunu yaparken geçmişte elde ettiğiniz gelirleri cezalı olarak verilendirerek yapar. Gelirin sürekliliğin tespitinde farklı kriterler olmakla birlikte, çoğunlukla denetimi yapan hesap uzmanının inisiyatifine bırakılır. Bu duruma itiraz edebiliyor olsanız da, eğer gerçekten sürekliliği olan bir geliriniz varsa ve beyan etmemişseniz, denetmenin raporu mahkemece kabul görecektir.

Bu noktada bir mimarı ele alalım. Meslek mensubu, Şubat ve Temmuz aylarında 2 proje hazırlamış ve gelir elde etmiş olsun. Bu gelirleri dilediği zaman beyan ederek verilendirmeye tabi tutabilir veya mart ayında toplu beyanda bulunabilir. Ancak, meslek mensubu, her ay bir veya birkaç projede yer almış ise bu şekilde vergilendirme yapabilmesi mümkün olmayacaktır. Zira devlet bu faaliyeti ticari bir faaliyet olarak kabul edecek ve mükellefiyet gerekecektir. Bu durumda elbette gelir vergisinin yanı sıra, KDV de tahakkuk etmesi gerekecektir ki, mükellef olmayanların KDV ödeyebilmeleri söz konusu değildir.

Serbest Meslek Mensuplarının Sosyal Güvence Durumları

Ülkemizde uzun yıllardır 3 başlı bir sosyal güvenlik mekanizması bulunur. Ücretli çalışanlar için SSK (SGK), Serbest çalışanlar için Bağ-kur, Devlet memurları için ise Emekli Sandığı sosyal güvence fonu olarak hizmet verir. Herkes bu sandıklardan faydalanabilmek için gelirlerinden belirlenen oranlarda kesintiye tabi tutulur ki, aksi durumda emeklilik hakkı ve sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı mümkün olmayacaktır. Hali hazırda tüm sandıklar kanun nazarında birleştirilmiş olsa da, aslında her biri ayrı ayrı aktif biçimde çalışmaktadır. Serbest iş yapanlar da Bağ-Kur primi ödeyerek sosyal güvenceden faydalanır ki, bunun için basamaklar söz konusudur. Bu noktada serbest meslek mensupları gelir vergilerini ödüyor olduklarından sosyal güvenlik primi ile birlikte bir vergi ödemez, yalnızca emeklilik ve sağlık primlerini öderler. Bağ-kur prim basamakları meslek gruplarına, çalıştırılan personellere ve toplam gelire göre değişiklik göstermektedir.

Sonuç olarak, gelir elde etmeniz durumunda vergi ödemeniz kaçınılmazdır. Bu noktada gerekli adımları doğru biçimde atmayacak olursanız, uzun vadede ciddi sıkıntılarla karşılaşmanız mümkündür. Mali müşaviriniz sizi vergi hususunda doğru biçimde yönlendirebilecektir ki, kendisi de bir serbest meslek mensubu olan Mali müşavirlerden profesyonel hizmet almanız ayrıca bir kanuni zorunluluktur.

REKLAM ALANI

Reklam Vermek?
X
X