Kentsel Dönüşümün Hayatımıza Etkileri

Kentsel Dönüşüm Nedir?

Giderek artmakta olan kent nüfusuna bağlı olarak kentlerimizde ileriye dönük yapılaşmaya dair projeler geliştirilmektedir. Bu projeler genellikle belediyeler tarafından ortaya konulmuş olsa da girişimciler ve müteahhitler de devreye girebilmektedir. Böylece kentsel dönüşüm dediğimiz uygulamalarla, özellikle eski ve çarpık olan yapılaşmalar ortadan kaldırılarak kentin daha yeni ve modern bir görünüme kavuşması hedeflenmektedir.

Bu noktada en çok dikkat edilmesi gereken mesele kentsel dönüşüm projelerinin profesyonel, tecrübeli ve çevre bilinci olan kişiler tarafından ortaya konulmasıdır. Çünkü kentsel dönüşüm denildiğinde, büyük alanlara yayılmış pek çok yapının yıkımı söz konusu olacaktır. Bu oldukça uzun sürecek olan bir inşaat sürecinin başlayacağı anlamına gelir. Bu süreç boyunca, çevre sakinlerinin hayatına ve konforuna zarar vermeyecek önlemler almak şarttır. Kentsel dönüşüm projelerinde trafiğin aksatılmaması ve yöre halkının mağdur edilmemesi gerekmektedir. Bundan dolayı kentsel dönüşüm projeleri iyi bir fizibilite çalışması ile birlikte ortaya konulmalıdır. Aynı zamanda kentsel dönüşüm projesi kapsamında evleri yıkılacak olan hane sakinlerinin çok kısa bir süre içerisinde belirlenecek olan yeni yaşam alanlarına mobilizasyonu gerçekleştirilmelidir. Gerekli önlem ve hazırlıklar ciddiyet ve hızla alınmalıdır. Zira hazırlık süresi ne kadar uzarsa günlük hayata yansıyacak olan sorunlar da artarak gelecektir.

Kentsel Dönüşüm Projelerinin Olumlu Etkileri

İşsizliğin çok yüksek boyutlarda yaşanmış olduğu ülkemizde kentsel dönüşüm projeleri oldukça ciddi bir istihdam sağlamaktadır. İnşaat alanında çalışacak olan işçilerden, sevkiyatta bulunacak olan şoförlere, inşaat malzemelerini satacak olan aracılardan, projeyi gerçekleştirecek mimar ve mühendislere kadar pek çok sahada yeni istihdam alanlarının açıldığı bir gerçektir. Bu yönden bakıldığında kentsel dönüşüm günlük hayata oldukça olumlu etkiler oluşturmaktadır.

Diğer taraftan kentsel dönüşüm projesi kapsamında eski ve bozuk yapıların yıkılması, çarpıklaşmış kentsel dokunun onarılmasının hedeflenmesi kentlerimiz için gerekli bir eylemdir. Kötü vaziyetteki konutlarda oturan insanlarımızın daha yeni ve modern binalara taşınması, yaşam standartlarını artırma adına da olumlu etkilerdir.

Özellikle yeni yetişecek olan neslin daha sağlıklı bir altyapısı olan semtlerde büyümesi oldukça önemlidir. Kentsel dönüşümle birlikte yeni oluşturulan yaşam alanlarında pek çok opsiyona da yer verilmelidir. Sağlık ocağı, alışveriş merkezleri, kültürel alanlar ve daha pek çok önemli yapı kentsel dönüşüm ile beraber ortaya çıkmaktadır.

Bu açıdan bakıldığında kentsel dönüşüm sosyal hayatın daha hareketli olmasını sağlamaktadır. Ayrıca yeni bir altyapıyla oluşturulacak olan yaşam alanlarında hijyen standartları daha üst seviyelere ulaşabilmektedir. Zira genellikle kentsel dönüşümün uğramadığı beldelerde altyapı sorunları sebebiyle salgın hastalıklar, içme suyu problemleri ve temizlik sorunları daha sık yaşanmaktadır.

Kentsel Dönüşümün Olumsuz Yönleri Nelerdir?

İyi planlanmış ve hayata geçirilmiş olan kentsel dönüşüm faliyetlerinde genellikle çok ciddi sorunlar ortaya çıkmamaktadır. Ancak hızlı ve öngörüsüz bir şekilde karar verilip, gerekli özen ve dikkati vermeden yeni yaşam alanları planlamaya kalkışıldığında ve sorunların doğru şekilde tespit edilemediği durumlarda çok ciddi problemler yaşanabilmektedir. Bu sorunların en başında nüfus yoğunluğunun kent içerisinde çok kısa sürede değişiklik göstermesi gelmektedir. Bu oldukça ciddi problemleri de beraberinde getirmektedir. Eğer altyapısı, sosyal alanları, çevresel faktörleri doğru hazırlanmamış bir proje söz konusu ise ortaya önlenemez sorunlar çıkacaktır.

Yapım aşamasında olan evlerini terketmek durumunda olan insanlar geçici konutlarına yönelmektedir. Geçici konutlarını seçerken, bu kişilerin en başta mütteahitin karşılayacağı kira bedelini göz önünde bulundurmaları gerekir. Bu dağılımların bir takım sosyo-kültürel problemleri de ortaya çıkarttığı bilinmektedir. Farklı sosyo-ekonomik yapıdaki birçok kişinin bir alanda toplanması, bu kişiler açısından hayatın normal gidişatının aksamasına sebep olabilmektedir. Kentsel dönüşüm uygulamalarından en çok mağdur olan yaş kitlesi 60 yaş ve üzerinde bulunan yaşlı kimselerdir. Ömürlerinin büyük kısmının geçmiş olduğu yerlerin yıkılarak bir anda farklı bir yaşam alanına taşınmaları onları psikolojik olarak etkileyebilmektedir. Bu gibi durumlar küçümsenmemeli, rehabilitasyon çalışmaları yapılmalı ve bu sorunların aşılması hedeflenmelidir.

Son olarak,  kentsel dönüşümlerde eğer yeşil alanla ilgili ekstra bir çalışma yapılmamışsa, bu yeni yapılaşmanın kent dokusunda faydadan çok zararı olur. Çok üzücüdür ki, genellikle yeni yerleşim alanının oluşturulması için yeşil alanların seyreltilmesi yoluna gidilmektedir. Ve bu açıdan bakıldığında kentsel dönüşümün uygulandığı pek çok alanda belediyelerin bu konuya müdahale etmemesi çevre adına malesef oldukça zarar verici bir durumdur.